Τι είναι το ΔηΣΜΕ
Σύμφωνα με το άρθρο 16 του Εθνικού Κλιματικού Νόμου (ν. 4936/2022 Α’105) κάθε Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) α’ βαθμού θα πρέπει να καταρτίσει Δημοτικό Σχέδιο Μείωσης Εκπομπών (ΔηΣΜΕ), το οποίο να περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
- υπολογισμό ανθρακικού αποτυπώματος και θέσπιση στόχου μείωσης καθαρών εκπομπών κατ’ ελάχιστο 10% για το έτος 2025 και 30% για το έτος 2030 σε σχέση με το έτος 2019 λαμβάνοντας υπόψη και τις απορροφήσεις
- διερεύνηση, προσδιορισμό και ιεράρχηση των απαραίτητων μέτρων και δράσεων για την επίτευξη του στόχου μείωσης εκπομπών.
Συγκεκριμένα, το σχέδιο θα πρέπει να περιλαμβάνει αναλυτική περιγραφή με βάση το έτος 2019 των ενεργειακών καταναλώσεων και των εκπομπών για τα ακόλουθα:
- Κτίρια
- Κοινωφελείς εγκαταστάσεις (για αθλητισμό, πολιτισμό, φωτισμό δημοτικών οδών και κοινόχρηστους χώρους)
- Δημοτικές εγκαταστάσεις ύδρευσης, αποχέτευσης, άρδευσης
- Δημοτικά οχήματα
Το ΔηΣΜΕ θα πρέπει να είναι συμβατό με τους στόχους και τις πολιτικές του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) και να λαμβάνει υπόψη το Σχέδιο Ενεργειακής Απόδοσης των κτιρίων (άρθρο 7 παρ. 12) βάσει του νόμου 4342/2015 (Α’ 143).
Αναγκαιότητα Εκπόνησης ΔηΣΜΕ
Η εκπόνηση του ΔηΣΜΕ και οι επικαιροποιήσεις του, από 1η Ιανουαρίου 2024 αποτελούν προϋπόθεση για την αξιολόγηση προτάσεων των Ο.Τ.Α. α’ βαθμού για την υλοποίηση προγραμμάτων μέσω χρηματοδοτικών εργαλείων στον τομέα της εξοικονόμησης ενέργειας και της κλιματικής αλλαγής. Γίνεται λοιπόν σαφές, ότι τα ΔηΣΜΕ είναι προαπαιτούμενα για την πρόσβαση στους ανωτέρους οικονομικούς πόρους.
ΔηΣΜΕ Κόστος
Το κόστος εκπόνησης ενός ΔηΣΜΕ εξαρτάται από το μέγεθος του Δήμου και συγκεκριμένα από το πλήθος των:
- Κτιρίων
- Κοινωφελών εγκαταστάσεων (για αθλητισμό, πολιτισμό, φωτισμό δημοτικών οδών και κοινόχρηστους χώρους)
- Δημοτικών εγκαταστάσεων ύδρευσης, αποχέτευσης, άρδευσης
- Δημοτικών οχημάτων
Που εφαρμόζεται το ΔηΣΜΕ
Σε όλους ανεξαιρέτως τους ΟΤΑ Α’ βαθμού, καθώς και τα νομικά πρόσωπα που εποπτεύονται από αυτούς.
Μεθοδολογία εκπόνησης και παρακολούθησης της προόδου εφαρμογής ενός ΔηΣΜΕ:
Το ΔηΣΜΕ:
α) Περιλαμβάνει αναλυτική απογραφή, με έτος βάσης το 2019, των ενεργειακών καταναλώσεων και των εκπομπών για τα κτίρια, τις κοινωφελείς εγκαταστάσεις, ιδίως για θέματα αθλητισμού, πολιτισμού, φωτισμού δημοτικών οδών και κοινόχρηστων χώρων, καθώς και τις δημοτικές εγκαταστάσεις ύδρευσης, αποχέτευσης, άρδευσης και τα δημοτικά οχήματα.
β) Λαμβάνει υπόψη του το Σχέδιο Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΣΕΑΚ) της παρ. 12 του άρθρου 7 του ν. 4342/2015 (Α’ 143).
γ) Θέτει στόχο μείωσης καθαρών εκπομπών κατ’ ελάχιστον δέκα τοις εκατό (10%) για το έτος 2025 και τριάντα τοις εκατό (30%) για το έτος 2030, σε σύγκριση με το έτος βάσης 2019. Για τον υπολογισμό του στόχου λαμβάνονται υπόψη και οι απορροφήσεις.
Το ΔηΣΜΕ εκπονείται από τον οικείο Δήμο και εγκρίνεται με απόφαση της επιτροπής ποιότητας ζωής του άρθρου 73 του ν. 3852/2010 (Α’ 87) του οικείου δήμου, η οποία εκδίδεται έπειτα από γνώμη της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωροταξίας της Οικείας Περιφέρειας, η οποία παρέχεται εντός αποκλειστικής προθεσμίας εξήντα (60) ημερών από την ημερομηνία λήψης του αιτήματος. Σε περίπτωση άπρακτης παρόδου της προθεσμίας αυτής, η έγκριση προχωρά και χωρίς την ανωτέρω γνώμη.
Η πρόοδος εφαρμογής του ΔηΣΜΕ παρακολουθείται ετησίως με τεχνική έκθεση προόδου, την οποία συντάσσει έως την 31η Μαρτίου του επόμενου έτους, ο ενεργειακός υπεύθυνος της υπό στοιχεία Δ6/Β/14826/17.6.2008 κοινής απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών, Οικονομίας και Οικονομικών, και Ανάπτυξης (Β’ 1122). Η τεχνική έκθεση προόδου μπορεί να ανατίθεται μέσω δημόσιας σύμβασης παροχής υπηρεσιών του ν. 4412/2016 (Α’ 147) και σε οικονομικό φορέα (εξωτερικό σύμβουλο) με απόφαση του αρμόδιου οργάνου του Ο.Τ.Α. α’ βαθμού. Σε περίπτωση απόκλισης από τους ελάχιστους θεσπισμένους στόχους, λαμβάνονται συμπληρωματικά μέτρα.
Τα ΔηΣΜΕ και οι τεχνικές εκθέσεις προόδου αναρτώνται σε δημόσια προσβάσιμη ηλεκτρονική βάση δεδομένων που υλοποιεί και λειτουργεί ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής.
Ο υπολογισμός του ανθρακικού αποτυπώματος γίνεται σύμφωνα με το πρότυπο «2006 IPCC Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories», όπως έχει τροποποιηθεί, και περιλαμβάνει τις άμεσες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και τις έμμεσες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από την κατανάλωση ενέργειας, όπως ορίζονται στο πρότυπο «GHG Protocol – WORLD RESOURCES INSTITUTE» ή εναλλακτικά, σύμφωνα με το πρότυπο «ISO 14064-1:2018», κατηγορίας 1 και 2. Ως συντελεστές μετατροπής της τελικής κατανάλωσης ενέργειας σε ισοδύναμους τόνους εκλυόμενου CO2 χρησιμοποιούνται οι συντελεστές που αναφέρονται στην πλέον πρόσφατη εθνική απογραφή εκπομπών. Η επαλήθευση του ανθρακικού αποτυπώματος ανατίθεται από τον Ο.Τ.Α. α’ βαθμού σε επαληθευτή, φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το οποίο είναι επίσημα αναγνωρισμένο, σύμφωνα με την υπό στοιχεία Φ.01.2/56790/ΔΠΠ1828/31.5.2016 κοινή απόφαση του Υπουργού και του Υφυπουργού Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού (Β’ 1897, διόρθωση σφάλματος Β’ 2387), ώστε να διαπιστωθεί ότι πληροί τις ελάχιστες απαιτήσεις επάρκειας που προβλέπονται στον Κανονισμό (ΕΕ) 600/2012 της Επιτροπής, της 21ης Ιουνίου 2012, «για την επαλήθευση των εκθέσεων που αφορούν τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου και τα τονοχιλιόμετρα και για τη διαπίστευση των ελεγκτών σύμφωνα με την οδηγία 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου» (L 181).